Medieval manuscripts in Dutch Collections
Medieval manuscripts in Dutch Collections

Littera cursiva

A new script that developed at the end of the 12th century, when book-hands were reduced to simpler forms, is called cursive. Cursive letters are interconnected, written without lifting the pen. As a consequence cursive script has loops.

Cursive scripts in the Low Countries appear in different forms: littera cursiva (A), with a 'double' a; littera cursiva (C), with a 'simple' a; the transitional littera cursiva (A/C), with both 'simple' and 'double' a; and littera cursiva (C/H), a cursive with hybrid characteristics (or a hybrid with cursive characteristics). There is also regional variation: English cursive script is known as Anglicana, and a specific cursive written in Franceand the Low Countriesis referred to as Bourguignonne.

Sample

  • Utrecht, UB : Cat. 255, f. 114v; Utrecht, 1401 (A)

[...]

P

aulus vinctus

ihesu christi · Hic

incipit epistula ad

phylemonem · que

diuiditur in ·3· scilicet in

salutacionem et

persecucionem ibi

gracias · et conclusionem

ibi confidens · In

prima parte ponuntur perso-

[...]

Sample

  • The Hague, KB : ms. 75 G 58, f. 1r; s.l., late 15th century (C)

[...]

Primo igitur ad id quo queritur per

illum terminum ordo Unde videlicet ordo iste

superserit exordium. Respondetur Distinguen

do de illo termino. Ordo enim vel accipitur pro-

prie et in principali sua significatione secundum

quam Augustinus libro 19 de ciuitate dei di-

cit quod Ordo est parium dispariumque rerum sua

cuique loca tribuens dispositio Iuxta dictum

apostoli ad Romanos 13 Que autem sunt a deo ordina-

ta sunt Et sic accipiendo et applicando

istum terminum Ordo ad modum vel formam

[...]

Sample

  • Leiden, UB : ms. BPL 2429, f. 1r; Leiden, c. 1360 (A/C)

[...]

I

gitur ab anno plasmacionis ade primeui

parentis quinquies ·mº· cº· xcixº· viii· kalendis januarii

nocte diei dominice natus est in betlehem

iude · saluator mundi · dominus noster ·ihesus· christus

verus deus et homo · de benedicta virgine maria

anno xlij cesaris octauiani · qui primus fuit

inperator augustus tocius orbis et omnibus · Js octa-

uianus non inmerito monarcha dictus fuit quoniam

vniuersum mundum romano regno subegit. Post

cuius obitum flagiciosus Nero deturpare cepit

[...]

Sample

  • The Hague, KB : ms. 71 H 68, f. 89r; Maastricht, 1502 (C/H)

[...]

cis nec non in prouincialibus et synodalibus conciliis et vestri or-

dinis minorum capitulis editis generalibus vel specialibus consti-

tucionibus et ordinacionibus statutis quorum et const consuetudinibus dicti

ordinis eciam iuramento confirmacione apostolica vel quamuis alia

firmitate roboratis ceterisque contrariis quibuscumque Datum

Rome apud sanctum Petrum sub anulo piscatoris die sex-

tadecima maii Mº· cccccº· pontificatus nostri Anno 8uo. Sic sig-

natum a picherier Et in dorso dilectis filiis generali et prouin-

cialibus vicariis ac custodibus ordinis fratrum minorum de ob-

seruancia nuncupatorum vltramontanus.

[...]

Sample

  • The Hague, KB : ms. 131 H 8, f. 10r; France, third or last quarter 15th century (Bourguignonne)

[...]

Inuenerunt puerum cum

maria mater Et prociden-

tes adorauerunt eum et

aperthis thesauris suis

obtulerunt ei munera

aurum thus et mirram

Et responso accepto in somp-

nis ne redirent ad herodem

per aliam viam reuersi

sunt in regionem suam

[...]

Koninklijke Bibliotheek - Nationale bibliotheek van Nederland